یکی از انواع انتخابات پله بیسیت می باشد این مورد در شاهنامه دیده می شود. پله بیسیت همچنین راه و روشی جهت نشان دادن مشروعیت سیاسی یا کسب آن است. همه ی حکومت ها حتی حاکمین ستمگر تاریخ نیز به دنبال نشان دادن داشتن مشروعیت سیاسی بوده اند. چنانکه ضحاک وقتی احساس خطر از سوی مردم کرد دست به این کار زد. به بیان اصطلاح حقوق عمومی امروزی او در واقع نوعی «پله بیسیت» انجام می دهد. می دانیم شیوه ی «پله بیسیت» معمولاً توسط مقامات ارشد سیاسی انجام می گیرد که برای اعلام نظر مردم و دریافت حمایت آنها با تصمیمات اتخاذی مقامات عالی، نوعی همه پرسی برای اخذ آرای عمومی برگزار می شود. به این حالت از همه پرسی «پله بیسیت» اطلاق می گردد. در طول تاریخ خیلی از شخصیت های غیردموکراتیک و غیرمردمی به این شیوه متوسل و سپس به وسایل و فنون گوناگون، موفق شده اند نتیجه ی دلخواه خود را هم بگیرند و سپس با استناد به آن خود را مورد قبول مردم عنوان کنند.
به هر روی ضحاک اقدام به انجام نوعی پله بیسیت و یا خلاصه، اخذ نظر موافق مردمان از روش مشابه برمی آید. لذا برای شروع کار بزرگان کشور و نمایندگان مردم را فرا می خواند و به آنان می گوید یک متن در تأیید حکومتی و رفتار حکومت می نویسم و هر کس که موافق است و البته من می دانم شما همه موافق هستید(!!) آن را امضا و تأیید کنید تا بعد آن را عمومی کنیم.
غرض ضحاک از این کار چیست؟ او به دنبال کسب مشروعیت سیاسی است. پس مشروعیت سیاسی صرف نظر از بود یا نبود در هر حکومتی، یک مفهوم بنیانی بود که حکومت ها در دوران کهن هم به آن توجه داشته اند.
ضحاک نیز:
ز هر کشوری، مهتران را بخواست که در پادشاهی کند پشت راست:
یکی محضر، اکنون بباید نوشت که جز تخم نیکی، سپهبد نکشت!
نگویم سخن، جز همه راستی! نخواهد به داد اندرون، کاستی!
ز بیم سپهبد همه مهتران بدان کار، گشتند هم داستان
در آن محضرِ اژدها ناگریز گواهی نوشتند، برنا و پیر
بزرگان به ناچار و از روی ترس و نیز برخی هم لابد به خاطر حفظ موقعیت و مال و منال که در دستگاه ستم داشتند، سکوت کرده و امضا و گواهی می کنند که حکومت و روش ضحاک خوب و درست بوده است. حتی وقتی نماینده ی مردم اصفهان یعنی کاوه، این کار را نمی کند و از در مخالفت برمی آید، ضحاکیان کوشش می کنند که به کاوه هم امتیازاتی بدهند تا او نیز شاید منشور دروغین عدل و حکومت مردم سالاری! ضحاک را امضا کند. ولی او نمی پذیرد و …
به هر حال آنچه مسلم است، مفهوم مشروعیت قدرت سیاسی در ایران عهد کهن هم مورد توجه بوده است.
نظر خود را درباره این مطلب بنویسید.